Năm 2024: Dịch bệnh gia súc, gia cầm diễn biến phức tạp
23/12/24
Nhìn lại năm 2024 đã gần đi qua, dù ngành thú y đã nỗ lực phòng chống dịch bệnh nhưng năm qua là một năm khó khăn với ngành chăn nuôi
Theo thống kê, trong năm 2024, một số loại dịch bệnh nguy hiểm trên gia súc, gia cầm tăng so với năm 2023: bệnh dịch tả lợn châu Phi có số ổ dịch tăng gần 79%; bệnh lở mồm long móng có số ổ dịch tăng hơn 2 lần và bệnh viêm da nổi cục có số ổ dịch tăng hơn 26% so với năm trước.
Riêng đối với dịch tả lợn châu Phi, tính từ đầu năm đến hết ngày 15/12, cả nước xảy ra 1.575 ổ dịch, số lợn chết và tiêu hủy là 89.341 con. Hiện nay, cả nước có 71 ổ dịch tại 44 huyện của 18 tỉnh, thành phố chưa qua 21 ngày. So với cùng kỳ năm trước, số ổ dịch tăng 78,97%, số lợn bị phải tiêu hủy tăng 2,13 lần.
Trong năm vừa qua, Cục thú y cũng thực hiện giám sát sự biến đổi của virus Dịch tả lợn Châu phi sau khi giải trình tự gen cho ra được kết quả: 60% các chủng virus thu thập từ các tỉnh miền Bắc năm 2024 mang cả gen B646L (p72) và E183(p54) thuộc genotype II và 40% các chủng còn lại có gen với B646L (P72) thuộc genotype I và E183L (P54) thuộc genotype II. Các chủng dịch tả lợn châu Phi tái tổ hợp này của Việt Nam giống 100% với các chủng dịch tả lợn châu Phi tái tổ hợp xuất hiện ở Trung Quốc năm 2021 – 2022, Mongolia năm 2022 và Cameroon năm 2023. Như vậy, trên nước ta hiện không chỉ lưu hành 1 chủng Dịch tả lợn châu phi mà là nhiều chủng. Đó cũng là lí do khiến dịch bệnh diễn biến phức tạp, khó kiểm soát
Theo như các chuyên gia, Dịch tả lợn châu Phi có khả năng bùng phát trở lại ở nước ta là rất cao. Giải thích lí do tại sao dịch tả lợn Châu Phi xuất hiện đã lâu mà nước ta vẫn chưa thể khống chế được dịch, một số lí do có thể kể đến như:
- Mặc dù đã có vaccine phòng bệnh. Nhưng đa số bà con hiện nay vẫn chưa quan tâm đến vaccine và việc sử dụng là rất ít.
- Một số người dân, cơ quan ban ngành tại địa phương đánh giá thấp về dịch tả lợn Châu Phi. Chưa nhận thức được tính nguy hiểm và mức độ thiệt hại của bệnh
- Việc xử lí xác chết lợn do dịch bệnh nhiều nơi vẫn chưa đúng quy trình do thiếu nhân lực, thiếu kinh phí, thiếu vôi bột, phương tiện, hóa chất
Ngoài việc phải đối mặt với bệnh dịch tả lợn châu Phi thì người chăn nuôi lợn cũng cần cảnh giác với bệnh Lở mồm long móng vì khả năng bùng phát cũng rất cao. Do việc tiêm phòng bệnh cho đàn gia súc chưa đầy đủ. Virus lở mồm long móng tồn tại rất lâu ngoài môi trường nhất là những khu vực đã từng có dịch xảy ra. (Virus tồn tại được 14 ngày vào mùa Hè , 4 tuần vào mùa Đông trong môi trường tự nhiên). Trong năm 2024, cả nước đã xảy ra 72 ổ dịch lở mồm long móng tại 20 tỉnh, thành phố; số gia súc mắc bệnh là 2.240 con, số gia súc chết và tiêu hủy là 163 con.Hiện nay, cả nước chỉ còn 1 ổ dịch lở mồm long móng tại tỉnh Bắc Kạn chưa qua 21 ngày. So với năm 2023, số tỉnh bị dịch bệnh lở mồm long móng năm nay tăng 6 tỉnh, số ổ dịch tăng 2,48 lần, số gia súc mắc bệnh buộc tiêu hủy tăng 2,18 lần.
Đối với bệnh cúm gia cầm, năm 2024, cả nước xảy ra 14 ổ dịch tại 9 tỉnh, thành phố; số gia cầm mắc bệnh là 90.673 con, số gia cầm chết và tiêu hủy là 97.999 con. Tin mừng là đã 21 ngày trôi qua, nước ta chưa ghi nhận thêm ca mắc Cúm gia cầm nào nữa. Tuy nhiên so So với năm trước, số ổ dịch cúm gia cầm năm nay giảm 30%, nhưng số gia cầm bị dịch phải tiêu hủy tăng 2,67 lần. Theo thống kê của một chương trình giám sát dịch bệnh cúm tại nước ta do Hoa Kì tài trợ khi thực hiện xét nghiệm 1.442 mẫu gộp tại 12 tỉnh, thành phố. Kết quả, có 496 mẫu dương tính với Cúm A (34,4%), 45 mẫu dương tính với Cúm gia cầm A/H5N1 (3,12%) tại 6 tỉnh và 1 mẫu dương tính với Cúm gia cầm A/H5N6 (0,07%) tại 1 tỉnh.
Cục thú y cũng nhận định, giống như dịch bệnh trên lớn, Cúm gia cầm có khả năng bùng phát trở lại tại nước ta là rất cao do:
- Chăn nuôi gia cầm tại nước ta vẫn chủ yếu là nhỏ lẻ, nên việc tiêm phòng vaccine không được đảm bảo
- Thêm nữa, đây là thời điểm giáp Tết nên nhu cầu về thực phẩm tăng. Việc mua bán vận chuyển gia cầm giữa các địa phương tăng => Tăng nguy cơ bùng phát, lây nhiễm dịch bệnh
- Một số chủng cúm có nguy cơ xâm nhập vào nước ta, nhất là các tỉnh biên giới có giao thoa hàng hóa với nước ngoài thông qua các hoạt động vận chuyển, buôn bán, tiêu thụ gia cầm và sản phẩm gia cầm nhập lậu, không rõ nguồn gốc: cúm gia cầm (A/H7N9, A/H5N2)
Giáp Tết là thời điểm người chăn nuôi nhộn nhịp mua bán. Nhưng các bác cũng cần cảnh giác với dịch bệnh để chăn nuôi luôn an toàn nha
Báo người chăn nuôi