Thịt nội hay thịt ngoại - Đâu mới là nhà vô địch?

Lượng thịt nhập khẩu lớn

Vào năm 2021, theo Bộ NN&PTNN xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi trong nước đạt 440 triệu USD, tăng 4% so với cùng kì năm trước đó. Nhưng nhập khẩu mặt hàng này lại lên đến 3,4 triệu USD. Đưa ngành hàng chăn nuôi nhập siêu  lên tới gần 3 tỷ USD
Về nhóm sản phẩm thịt, nước ta xuất khẩu được 18000 tấn thịt và sản phẩm thịt, trị giá hơn 72 triệu USD. Tuy nhiên, tính theo trị giá, thì nhập khẩu thịt vẫn cao gấp 20 lần xuất khẩu.
Mặc dù đầu năm 2022, tỉ lệ nhập khẩu thịt đã giảm so với cùng kì năm ngoái. Song để thúc đẩy xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi đạt giá trị vượt 1 tỷ USD thì vẫn là một bài toán nan giải.
Theo số liệu thống kê của Hải quan, 7 tháng đầu năm 2022, ngành hàng chăn nuôi của Việt Nam tiếp tục nhập siêu. 774,3 triệu USD là số tiền nhập khẩu mặt hàng thịt và các phụ phẩm. Dù giá trị nhập khẩu thịt đã giảm 11,6% so với cùng kì năm ngoái, nhưng với tình hình chăn nuôi ổn định như hiện nay thì đây vẫn được tính là một tỉ lệ không hề nhỏ.
Việt Nam nhập khẩu thịt từ 47 thị trường trên thế giới: chiếm ưu thế lớn nhất là Ấn Ðộ với 79.700 tấn, trị giá 250,97 triệu USD; tăng 20,9% về lượng và 17,8% về trị giá so cùng kỳ năm 2021. Các chủng loại thịt và sản phẩm thịt được nhập khẩu từ thị trường này gồm thịt trâu, đùi gà, thịt gà, thịt bò…

Ảnh: Thịt lợn trong nước

Dù nhiều mặt hàng thịt khác nằm trong top nhập siêu, nhưng riêng thịt lợn vẫn đi "một mình một đường", số lượng thịt heo nhập khẩu giảm rất mạnh. 6 tháng đầu năm 2022, Việt Nam nhập khẩu 45.180 tấn thịt heo tươi ướp lạnh hoặc đông lạnh, trị giá 95,92 triệu USD, giảm 44,1% về lượng và giảm 48,7% về trị giá so cùng kỳ năm 2021. Giá nhập khẩu trung bình đạt 2.123 USD/tấn, giảm 8,3%. Số lượng thịt này được nhập khẩu từ 22 thị trường, trong đó Brazil chiếm 35,1%; Nga 25,7% và Ðức 16,6%. Điều này là hoàn toàn hợp lí với tình hình chăn nuôi của nước ta.

Vẫn có sự chênh lệch

Mặc dù tỉ lệ nhập khẩu thịt lợn đang giảm rất mạnh, nhưng tổng thể chung các mặt hàng về thịt vẫn nằm trong mức nhập siêu. Tình hình xuất khẩu thịt và các sản phẩm thịt thời gian qua cũng không quá khả quan. 6 tháng đầu năm 2022, Việt Nam xuất khẩu 8.590 tấn thịt và các sản phẩm thịt, trị giá 34,69 triệu USD, giảm 9,4% về lượng và giảm 1,9% về trị giá so cùng kỳ năm 2021. Các sản phẩm xuất khẩu gồm thịt heo tươi, ướp lạnh hoặc đông lạnh đưa được sang 25 thị trường khác nhau, lớn nhất là thị trường Hồng Kông với 3.440 tấn, trị giá 17,71 triệu USD, giảm 42% về lượng và 29,5%.
Sự chênh lệch giá cũng là một mối quan tâm đáng chú ý, thử nhìn qua thị trường giá thịt lợn. Theo khảo sát trên thị trường thì sườn cánh buồm nhập khẩu từ Nga giá chỉ hơn 70.000 đồng/kg với khách sỉ và chưa đến 100.000 đồng/kg đối với khách mua lẻ; Thịt ba chỉ nhập khẩu giá dao động 80.000 - 100.000 đồng/kg (tùy số lượng). Tuy nhiên, với thịt heo nội thì trong tháng 7 vừa qua, thịt heo hơi đã bật tăng trở lại. Tại khu vực miền Bắc, giá heo hơi dao động 69.000 - 73.000 đồng/kg, khu vực miền Trung, Tây Nguyên giá 66.000 - 73.000 đồng/kg. Còn tại miền Nam, giá heo hơi biến động 65.000 - 72.000 đồng/kg; Mức tăng trung bình trên 10.000 đồng/kg.
Do giá heo hơi tăng cao như vậy nên đẩy thịt heo ngoài thị trường tăng theo, lên mức 130.000 - 160.000 đồng/kg. Từ đầu năm đến nay, giá thịt heo hơi đã tăng hơn 30%

Ảnh: Một tảng thịt bò

Với thịt bò nhập khẩu cũng khá mềm so với giá thị bò nội. Chẳng hạn, giá bắp bò Ðan Mạch và Úc chỉ 125.000 - 140.000 đồng/kg, lõi thăn bò Úc 110.000 - 115.000 đồng/kg, dẻ sườn bò giá dưới 100.000 đồng/kg… thấp hơn rất nhiều so với các sản phẩm tương tự của thịt bò trong nước.
Lí giải về việc giá thịt heo tăng cao trong thời gian vừa qua, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản cho biết do giá thức ăn chăn nuôi tăng cao và do ASF gây thiệt hại ở một số địa phương nên nguồn cung giảm...nên mới đẩy  giá thịt heo lên cao như vậy. 
Trước tình hình này, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã có ý kiến yêu cầu thực hiện ngay các biện pháp bảo đảm cân đối cung cầu, nguồn cung thịt heo, thức ăn chăn nuôi và bình ổn giá. Đồng thời yêu cầu làm rõ những bất cập, hạn chế (nếu có) đề xuất giải pháp khắc phục đảm bảo giảm thiểu các khâu trung gian đẩy chi phí lưu thông, tăng giá bán, tiến tới hoàn thiện hệ thống phân phối, bán buôn bán lẻ tinh gọn hiệu quả, có chi phí lưu thông hợp lý trong cơ cấu giá bán hàng…
Theo các nghiên cứu cho thấy, nước ta luôn nằm trong các nước có giá thành chăn nuôi cao hơn so với nhiều nước khác. Nguyên nhân, là do nguồn nguyên liệu dùng cho chăn nuôi chủ yếu vẫn là nhập khẩu. Để tìm ra lời giải cho bài toán nguyên liệu đầu vào, giá thành thì vẫn là một điều khó khăn.