Sử dụng ketoconazole trong thú y
04/01/24
Ketoconazole là một loại thuốc chống nấm được sử dụng rộng rãi trong thú y để điều trị nấm trên thú cưng, dưới đây là thông tin chi tiết về thuốc.
Ketoconazol, là thuốc chống nấm Azole, chống nấm hoặc nấm men. Nhưng không có hiệu quả chống lại các loại bệnh nhiễm trùng khác do virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây ra. Sử dụng Ketoconazol ở mèo có nguy cơ gây độc cho gan. Do vậy, không khuyến khích sử dụng ketoconazol trên mèo
Cơ chế hoạt động
Ketoconazole hoạt động bằng cách ức chế sự tổng hợp của ergosterol, một chất quan trọng trong thành tế bào của các loài nấm gây bệnh. Ergosterol là một thành phần chính của màng tế bào nấm, và khi bị ức chế, nấm không thể duy trì cấu trúc tế bào bình thường và phát triển. Ketoconazole làm giảm sự phát triển, tiêu diệt nấm qua cơ chế này.
Ketoconazol được chuyển hóa ở gan và thải trừ chủ yếu qua phân. Thuốc phân bố tốt qua hầu hết các mô của cơ thể, bao gồm da và mô dưới da, gan, thận, tuyến thượng thận, tuyến yên, phổi, bàng quang, tủy xương và cơ tim. Phân bố kém ở dịch não tủy, dịch mắt hoặc dịch tinh dịch. Thuốc hấp thu kém ở môi trường axỉt, khả năng hấp thu khác nhau giữa các cá thể.
Sử dụng Ketoconazole trong thú y
Ketoconazol có tác dụng kìm nấm, và có thể diệt nấm khi sử dụng kéo dài hoặc ở liều lượng cao hơn. Các loại nấm và nấm men nhạy cảm bao gồm: Blastomyces, Coccidioides, Cryptococcus, Histoplasma, Microsporum, Trichophyton, Malassezia, Candidia, Sporotichosis, và Aspergillus.
- Nấm toàn thân, thời gian điều trị là rất lâu, một số trường hợp kéo dài đến 1 năm. Một số con việc điều trị có thể kéo dài suốt đời.
- Thuốc hấp thụ tốt hơn khi sử dụng kèm với thức ăn, tuy nhiên cũng có trường hợp mất khoảng 10-14 ngày mới thấy hiệu quả điều trị
- Ở những con bị nấm nặng, sử dụng amphoteracin B tiêm tĩnh mạch với ketoconazol để tăng hiệu quả sử dụng. Liều amphoteracin B sẽ được giảm hoặc dùng cách lần để hạn chế tác dụng phụ của thuốc amphoteracin B.
- Khi điều trị viêm da do Malassezia pachydermatis, thường được sử dụng cùng với dầu gội chống nấm tại chỗ. Điều trị từ 2 đến 4 tuần đối với các trường hợp mãn tính.
- Điều trị chứng tăng vỏ thượng thận đối với chó không dung nạp được mitotane, không sử dụng ketoconazole và mitotane cùng lúc, do ketoconazole có thể can thiệp vào cơ chế hoạt động của mitotane và làm giảm hiệu quả của thuốc. Tuy nhiên khi sử dụng ketoconazole để điều trị chứng tăng vỏ thượng thận chỉ có 50% đáp ứng lâm sàng với bệnh.
- Ketoconazole có thể can thiệp vào quá trình chuyển hóa của cyclosporine và do đó, nó có thể được sử dụng để Giảm liều lượng điều trị và chi phí của việc sử dụng cyclosporine (Khi ketoconazole được sử dụng cùng với cyclosporine, nó làm chậm quá trình chuyển hóa của cyclosporine tại gan. Điều này có nghĩa rằng cyclosporine sẽ được loại bỏ khỏi cơ thể chậm hơn và nồng độ của nó trong máu sẽ duy trì cao hơn trong thời gian dài hơn. Điều này cho phép giảm liều lượng điều trị của cyclosporine, vì cyclosporine là một loại thuốc đắt tiền)
- Điều trị bệnh Cushing (tuyến thượng thận sản xuất quá mức hormone cortisone), trong một số ít trường hợp để ức chế tổng hợp cortisone.
Tác dụng phụ của Ketoconazole
Trên mèo thường gặp các tác dụng phụ nhiều hơn chó như nôn mửa, chán ăn, tiêu chảy (Không khuyến khích sử dụng trên mèo, đặc biệt là đường uống). Tuy nhiên có thể kiểm soát được các tác dụng phụ này bằng cách giảm liều hoặc chia nhỏ liều lượng.
Mèo gặp phải tác dụng phụ nhiều hơn chó, đặc biệt là rối loạn tiêu hóa và nhiễm độc gan.
Không sử dụng trong trường hợp thú cưng bị hư hại gan
Tác dụng phụ nghiêm trọng hơn là làm tăng nồng độ men gan.
Tương tác thuốc
- Các loại thuốc khác có thể tương tác với ketoconazol, bao gồm cimetidine, thuốc kháng axit, methylprednisolone, cisapride, cyclosporine, theophylline, thuốc chống co giật và thuốc tim.
- Nên được sử dụng thận trọng vì thuốc có thể gây độc gan nếu sử dụng trong thời gian dài hoặc liều lượng cao
- Ketoconazol có thể làm tăng nồng độ các thuốc benzodiazepin, buspirone, busulfan, thuốc chẹn kênh canxi, cisapride, cyclosporine, digoxin, fentanyl, quinidine, thuốc sulfonylurea và vincristine.
- Sử dụng thận trọng với bất kỳ loại thuốc nào khác vì có thể gây độc cho gan.
- Không sử dụng ketoconazole cùng với: corticosteroids, cyclophosphamide và thuốc chống trầm cảm ba vòng( TCA) do ketoconazole làm ức chế các thuốc này và làm tăng nguy cơ xảy ra các tác dụng phụ của thuốc.
- Kết hợp với ivermectin gây nhiễm độc thần kinh.
- Kháng sinh macrolide có thể làm tăng nồng độ của ketoconazole trong cơ thể.
- Ketoconazole can thiệp vào cơ chế hoạt động của mitotane và không nên được sử dụng cùng với mitotane trong điều trị bệnh tăng sản xuất cortisone tại tuyến thượng thận.
- Isoniazid có thể ảnh hưởng đến nồng độ ketoconazol.
- Phenytoin và rifampin làm giảm nồng độ ketoconazol.
- Ketoconazole có thể làm giảm nồng độ theophylline.
- Ketoconazole làm tăng thời gian đông máu ở trường hợp sử dụng warfarin hoặc các thuốc chống đông máu coumarin khác.
Lưu ý thận trọng khi sử dụng thuốc
- Không sử dụng với những con đã từng bị dị ứng với thuốc trước đó.
- Thuốc làm tăng men gan nhẹ là bình thường, không cần thay đổi liều lượng.
- Không sử dụng cho động vật mang thai, gây quái thai.
- Thuốc gây vô sinh tạm thời ở chó đực do làm nồng độ testosterone giảm.
- Ketoconazol nên được sử dụng thận trọng ở động vật mắc bệnh gan hoặc giảm tiểu cầu.
Liều lượng
Liều uống
Chó: 10–15 mg/kg mỗi 8–12 giờ, cho uống, sử dụng tử 2-4 tuần
Đối với Malassezia canis: 5 mg/kg mỗi 24h, cho uống.
Đối với cường vỏ thượng thận: 15 mg/kg mỗi 12h, cho uống.
Mèo: Không khuyến khích sử dụng
Liều bôi ngoài da
Bôi ngày 2-3 lần
Nguồn tham khảo: wedgewoodpharmacy
Hãy liên lạc ngay với VINODA để mua sản phẩm và được giải đáp các thắc mắc