Chất làm thơm không khí ảnh hưởng tới sức khỏe thú cưng của bạn như thế nào?

Việc làm sạch không khí hoặc sử dụng chất làm mát không khí bằng hóa chất có thể gây nguy hiểm cho động vật, cho dù là động vật có lông, nhiều lông hay động vật có vảy. Vì vậy, việc bạn cần làm là loại bỏ vĩnh viễn nước xịt phòng, nến, dầu, phích cắm điện,.. Đây chắc hẳn là một việc khó có thể thực hiện. Do vậy, bạn có thể áp dụng một số cách sau đây để sử dụng các sản phẩm này an toàn trong nhà hơn. 
Bác sĩ thú y Patrick Mahaney ở California cho biết: “Nếu chúng ta đưa một loại hóa chất nào đó vào không khí chỉ để muốn lấn át đi mùi hương khác, thì đồng nghĩa với việc chúng ta phải lo lắng về những tác động tiêu cực của chúng đến vật nuôi”. Một số dạng chất làm thơm không khí có thể khá độc hại, đặc biệt là đối với động vật và trẻ em. Sự độc hại đó đến từ thành phần tạo nên chất thơm đó.
Theo Tiến sĩ Mahaney, thành phần chính của hầu hết các chất làm thơm không khí là các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC). VOC là hợp chất hữu cơ có áp suất hơi cao ở nhiệt độ phòng. Do đó, chúng có thể dễ dàng biến đổi từ dạng rắn hoặc lỏng sang dạng khí hoặc hơi. Sự biến đổi này được gọi là sự biến động. Nói cách khác, sự bay hơi là cách hoạt động của chất làm thơm không khí: chúng tản vào không khí, do đó thay đổi mùi hương của nó.
Nhưng thật không may, sự bay hơi này xảy ra tương tự trong sơn và vecni, nhiên liệu hóa thạch, benzen, formaldehyde, chất làm lạnh, chất đẩy aerosol, khói thuốc lá và quá trình giặt khô. Bạn sẽ không muốn mở một hộp sơn trong phòng khách của mình để cải thiện chất lượng không khí đúng không? Việc sử dụng chất làm thơm không khí cũng giống như bạn sử dụng hộp sơn để khử mùi không khí vậy.

Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường, các ảnh hưởng đến sức khỏe của VOC có thể bao gồm:

• Kích ứng mắt, mũi và cổ họng
• Nhức đầu, mất kiểm soát, hôn mê và buồn nôn
• Tổn thương gan, thận và hệ thần kinh trung ương
• Một số VOC có thể gây ung thư ở động vật; một số bị nghi ngờ hoặc được biết là gây ung thư ở người.

Và trong một  nghiên cứu  được công bố trên Tạp chí Đánh giá Tác động Môi trường, thử nghiệm các chất làm thơm không khí và các loại bột giặt bán chạy nhất trên thị trường “đã tìm thấy 133 VOC khác nhau thải ra từ 25 sản phẩm, với trung bình 17 VOC cho mỗi sản phẩm. Trong số 133 VOC này, 24 chất được phân loại là độc hại theo luật liên bang Hoa Kỳ, và mỗi sản phẩm thải ra ít nhất một trong những hợp chất này. Đối với các sản phẩm "xanh", lượng phát thải của các hợp chất này không khác biệt quá nhiều so với các sản phẩm khác. "

Các lựa chọn thay thế tự nhiên cho chất làm thơm không khí: Tinh dầu liệu có an toàn hơn không?
Đối với ngành công nghiệp làm thơm không khí, "tinh dầu" đã không còn gì xa lạ. Chúng hay thường được quảng cáo là có chiết xuất tự nhiên và an toàn khi sử dụng, nhưng chúng có thực sự an toàn không? Câu trả lời là không hoàn toàn. Tinh dầu cũng dễ bay hơi, dù chúng được chiết xuất từ ​​hoa, vỏ cây, quả mọng, rễ, hạt và gỗ và được thừa nhận là có tác dụng tích cực, là đối tượng tiềm năng trong y học. Tuy nhiên, chúng vẫn có thể rất độc đối với người và động vật, đặc biệt khi chúng được sử dụng không đúng cách.
“Tinh dầu là thành phần có nhiều trong các sản phẩm làm thơm không khí, chúng có thể rất độc hại, đặc biệt là đối với mèo. Nếu tinh dầu là một phần không thể thiếu trong ngôi nhà của bạn, thì hãy đảm bảo rằng chúng được giữ ở nơi mà thú cưng của bạn không thể tiếp xúc trực tiếp được ”bác sĩ thú y Jennifer Coates ở Fort Collins, Colorado cho biết.
“Ngoài ra, các loài chim thường nhạy cảm với các chất độc tiềm ẩn trong không khí hơn các động vật khác". Vì vậy, hãy tránh sử dụng các chất làm thơm không khí xung quanh chúng.
Khi bạn muốn sử dụng chất làm thơm không khí, nhưng bạn lại đang nuôi thú cưng thì việc tìm hiểu về thông tin sản phẩm trước khi sử dụng cũng là một cách bạn đang bảo vệ chúng. Tiến sĩ Mahaney nói: “Hãy đọc hướng dẫn trên bao bì và đảm bảo rằng bạn đang  xịt đúng lượng được khuyến cáo. Tưởng tượng rằng khi bạn bước vào một căn phòng được xịt nhiều chất làm thơm không khí, nó sẽ ảnh hưởng như thế nào tới mắt và phổi của bạn? Và điều đó sẽ ảnh hưởng tương tự với vật nuôi của bạn, có khi còn tệ hơn".

Dấu hiệu phản ứng bị độc với chất làm thơm không khí ở vật nuôi
Theo Tiến sĩ Mahaney, những tác động tiêu cực của chất làm thơm không khí có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc trong vài giờ hoặc vài ngày sau khi sử dụng. Khi bạn sử dụng chúng lần đầu tiên, thú cưng của bạn có thể ngay lập tức tìm cách chạy trốn ra khỏi khu vực đó hoặc ngồi co rúm lại. Chúng cũng có thể ho, hắt hơi, tiết dịch từ mắt mũi, bị nôn mửa, tiêu chảy,  hôn mê hoặc chán ăn.
Hậu quả lâu dài cũng có thể xảy ra. Tiến sĩ Mahaney cho biết “ Bệnh hen suyễn ở mèo gia tăng do sống trong các hộ gia đình nơi có chất làm thơm không khí, hương và khói thuốc lá — hoặc thậm chí chỉ có mùi thơm của các sản phẩm tẩy rửa”.
Tuy nhiên, những nguy hiểm này không chỉ đến từ không khí. Chúng cũng có thể đến từ những vật dụng nơi mà chất làm thơm không khí rơi xuống - nơi thú cưng có thể bước, lăn hoặc liếm - hoặc các mối nguy tiềm tàng từ các sản phẩm như dầu gội, thảm và chất tẩy rửa chuyên dụng cho bề mặt.
Tiến sĩ Mahaney nói: “Nếu bạn muốn xịt thứ gì đó sẽ để lại mùi thơm, tôi khuyên bạn không nên cho thú cưng tiếp cận với nó. “Nếu bạn muốn làm sạch vật gì đó, hãy đảm bảo rằng bạn làm sạch nó hoàn toàn mà không để lại phần dư hóa chất nào vì rất có thể thú cưng của bạn sẽ đi ngang qua và liếm bàn chân. Vậy là chúng đã tiếp xúc với chất độc”

Phải làm gì nếu thú cưng của bạn ăn bình làm thơm không khí?
Việc ăn một vật làm thơm không khí thậm chí có thể nguy hiểm hơn là chỉ hít thở nó. Bất kỳ sản phẩm nào sử dụng lâu dài, chẳng hạn như máy làm thơm không khí dạng rắn hoặc cắm điện, cần phải được giám sát chặt chẽ và cần phải cẩn thận hơn khi bạn vứt bỏ chúng . Nếu thú cưng của bạn có xu hướng chui vào thùng rác, bạn có thể nên vứt bỏ các chất làm thơm không khí đã qua sử dụng trực tiếp vào một thùng rác bên ngoài, xa hơn nơi mà thú cưng của bạn có thể tiếp cận.
Tiến sĩ Coates nói: “Nếu một con vật ăn phải chất làm thơm không khí, tôi lo lắng chủ yếu về ảnh hưởng của nó đối với  hệ tiêu hóa . “Các thành phần hoạt tính hoặc bao bì có thể làm cho con vật nôn mửa, tiêu chảy, v.v. Các tác dụng toàn thân cũng có thể xảy ra tùy thuộc vào loại hóa chất và lượng hóa chất mà con vật ăn phải. Và điều đó không chỉ giới hạn trong các sản phẩm có hương thơm hóa học. Tinh dầu không chỉ có thể ảnh hưởng đến đường tiêu hóa mà còn liên quan đến các vấn đề thần kinh như kích động, suy nhược, đứng không vững và run ở chó  - đặc biệt là ở mèo”.
Tiến sĩ Mahaney giải thích: “Bất cứ thứ gì ở trạng thái có sợi đều có thể gây tổn thương đường tiêu hóa và một số sản phẩm có thể được hấp thu qua ruột non và đi vào máu”.

Vì vậy, làm thế nào để bạn biết các sản phẩm bạn đang sử dụng xung quanh nhà là tương đối an toàn? 
Tiến sĩ Mahaney khuyên bạn nên thực hiện một số nghiên cứu trên trang web của Trung tâm Kiểm soát Chất độc của ASPCA . Trên trang web này sẽ có thông tin tất cả các loại chất độc mà thú cưng của bạn có thể gặp phải, từ chất làm thơm không khí, sản phẩm làm sạch, thuốc cho người và vật nuôi, thực phẩm, thực vật và các chất khác. 

Trong trường hợp thú cưng của bạn bị ngộ độc, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ thú y ngay lập tức.

David F. Kramer - PetMD